• تاریخ ارسال : یکشنبه 23 آبان 1395
• بازدید : 113

هر کدام از بازی های محلی برای برآوردن اهداف مشخصی طراحی شده اند و در گذشته مورد علاقه پیر و جوان بوده اند اما امروزه با پیشرفت تکنولوژِی و ایجاد بازی های رایانه ای در میان جوانان به دست فراموشی سپرده شده اند و تعداد افراد کمی از این بازی ها آگاهی دارند. در ادامه برخی از بازی های بومی و محلی استان سیستان و بلوچستان را معرفی می کنیم.

 - توطن سواری (زابل)

 این بازی شبیه مسابقه قایقرانی است و بین افرادی که در راندن این وسیله بومی مهارت دارند برگزار می شود و به برندگان جوایزی هم تعلق می گیرد.
 
- چوب بازی (چابهار)

دایره بزرگی از جمع بازیکنان تشکیل می شود، همراه با نوای ساز و دهل چوب بازی با حرکات آرام و منظمی آغاز می شود. به تدریج همراه با تندشدن آهنگ حرکات هم تندتر وتندتر می شود. در این حرکات بازیکنان چوب های خود را به هم می کوبند. کوچکترین غفلت باعث اصابت چوب به بدن بازیکنان می شود. هر بازیکن دو چوب در دست دارد و با آهنگ دو قدم به جلو برداشته، یک قدم به عقب برمی گردد و یکبار به دور خود می چرخد. وقتی بازیکن دو قدم جلوتر می رود باید چوب های خود را به صورت ضربدر در مقابل صورت خود نگه دارد، هر بازیکن وقتی برمی گردد با بازیکن پشت سری خود نیز به بازی می پردازد. این بازی برپایه مهارت و استقامت استوار است.

 - کیچ زور (زابل)

قطعه زمینی را برای بازی انتخاب می کنند، بازیکنان هر گروه در قسمتی از زمین مستقر می شوند، داور استخوان را به هر دو گروه نشان می دهد سپس آن را به وسط زمین پرتاب می کند، افراد دو گروه هجوم می آورند تا استخوان را بردارند، هرگاه کسی استخوان را به دست بیاورد دیگران به او حمله می برند تا استخوان را از دست او در بیاورند. هر گروه که کیچ را به داور تحویل دهد بازی را برده است.

- چل بازی

چَلْ : نام بازی است گروهی که بین دو تیم با نفرات مساوی هر گروه 5 نفره انجام می شود، بازی مذکور از جمله بازی های محلی است که در رودهای پرآب و در محل های عمیق و یا استخر و دریا می تواند برگزار شود. این بازی در روستاهای ایرانشهر متداول است. بازی توسط یک نفر داور، داوری و قضاوت می شود.

- شترسواری

شترسواری از جمله ورزش های بومی با محلی استان سیستان و بلوچستان است که به ویژه در شهرستان های خاش و ایرانشهر همچنان کم و بیش رایج است و به مناسبت هائی برگزار می شود.

- گل گل

از جمله بازیهای شبانه روستاهای شهرستان زابل که پس از فراغت از کار روزانه در کوچه میدان ده انجام می شود بازی گروهی است بین دو تیم به نام "گل گل" (گل گل ها) تعداد بازیکنان هر تیم معمولاً از 5 تا 10 نفر است محل بازی به گونه ای که اشاره شد. کوچه یا میدان محل است. طول زمین بازی حدود 30 متر می باشد. هر تیم دارای یک سردسته است. این بازی نیازی به وسیله ندارد.

- بازی محلی ˈجیˈ

ˈجیˈ از جمله بازیهای بومی محلی استان است که با هدف بهبود سرعت، قدرت و عکس العمل در بین شرکت کنندگان که بیشتر کودکان بالای 12 سال هستند در محدوده ای به مساحت هزار و 600 مترمربع انجام می شود. برای شروع بازی همیشه استاد یا معلم، دانش آموزان و نوجوانان شرکت کننده در این بازی را به دو گروه مساوی هشت تا 20 نفره ˈزننده و گیرندهˈ تقسیم می کند.وظیفه ˈگروه زنندهˈ در این بازی این است که به یک یا چند نفر از ˈگروه گیرندهˈ دست زده و به سمت یکی از مناطق خنثی شده که در چهار گوشه زمین قرار دارد فرار کند. هر نفر از ˈبازیکنان دست خوردهˈ اگر نتواند کسی را که به وی دست زده است بگیرند از بازی اخراج می شوند و اگر موفق به گرفتن ˈفرد دست زنندهˈ تا قبل از رسیدن به منطقه خنثی شود نفری که گرفته شده اخراج خواهد شد. با اخراج شدن هر یک نفر از دو گروه زننده و گیرنده، از اخراجیهای تیم مقابل یک نفر وارد بازی می شود. بازی جی تا زمانی که تمام نفرات یک تیم اخراج شوند ادامه دارد و در پایان بازی، تیم بازنده به اندازه طول زمین به اعضای تیم برنده سواری می دهد.

- بازی چقك پور

چقك همان گنجشك و پور به معنای پرواز است و این بازی در دیگر استان های كشور به كلاغ پر مشهور است. در این بازی محدودیتی در شمار شركت كنندگان وجود ندارد، در ابتدا یك نفر كه آغازگر بازی است اسامی یكایك پرندگان و حیوانات را به دلخواه بر زبان می راند و پس از یاد كردن هر موجود بلافاصله كلمه "پور" به معنای پرواز را تكرار می كند و دست خود را بالا می برد. شركت كنندگان پس از شنیدن كلمه مورد نظر و پور، اگر پرنده یا حیوان نامبرده قادر به پرواز كردن باشد، دست خود را به نشانه تایید بالا می برند، در غیر این صورت بی حركت بر جای خود باقی می مانند. آغازگر بازی نام بردن موجودات را ادامه می دهد تا اینكه از چیزی نام می برد كه پرواز نمی كند، مثلا می گوید، "گوسفند؛ پور"، اگر افراد شركت كننده تیزهوش باشند، دستشان را بالا نمی برند، و اولین كسی كه به اشتباه دست خود را بلند كرد، بازنده معرفی شده و جریمه می شود. جریمه فرد بازنده به این صورت است كه باید خم شود تا همه شركت كنندگان به پشت وی ضربه بزنند و با هم بخوانند " تپ تپ خمیر، شیشه پر پنیر، دست كی بالا " ؟. فرد بازنده كه قادر به دیدن شركت كنندگان نیست پس از ضربه زدن آنان به پشتش، برای پاسخ به سوالشان باید حدس بزند كه دست چه كسی بالاست. شركت كنندگان به كار خود ادامه می دهند تا حدس بازنده مبنی بر تشخیص فردی كه دستش بالاست، درست از آب درآید.

منبع: سایت تبیان